Complexe renovatie Zeelandbrug écht alleen mogelijk door samenwerking

De Zeelandbrug, een Zeeuws icoon, is een onmisbare schakel in het leven van nagenoeg alle Zeeuwen. De monumentale verbinding staat nu voor een ingrijpende operatie, waarbij de basculebrug een grootschalige renovatie ondergaat én het asfalt over de ruim vijf kilometer lange brug wordt vernieuwd. Een complexe operatie die vraagt om vakmanschap, een logistiek masterplan en chirurgische precisie. Het bouwteam dat bestaat uit de provincie Zeeland, ondersteund door Haskoning, BAM en SPIE draait inmiddels op volle toeren. Ze werkt aan het uitvoeringsontwerp en -plan van deze complexe klus die in het najaar van 2026 plaatsvindt.

Eén keer grootschalige werkzaamheden, daarna weer decennia vooruit

Michiel Schaap, projectleider bij provincie Zeeland, benadrukt het belang van de brug: “De Zeelandbrug is in 1965 geopend en was toen de eerste verbinding tussen de eilanden Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland. Het is een essentiële schakel voor iedereen, van scholieren tot landbouwers. Als je hem afsluit, moet al het wegverkeer over de enige andere verbinding; De Oosterscheldekering. We vroegen de omgeving: willen jullie eerst de renovatie van de basculebrug en later het asfalt, of alles in één keer? Iedereen was het erover eens: liever één keer overlast en dan weer verder. Door te luisteren naar de stem van de Zeeuwen is bewust gekozen voor deze gecombineerde aanpak, ook al maakt dat de opgave technisch en organisatorisch veel ingewikkelder.”

Urgente renovatie

De basculebrug is een stalen brug met een orthotrope rijdek. Het dek is opgebouwd uit een stalen plaat met langsliggers en dwarsliggers ter versterking. Door het vele verkeer zijn er scheurtjes ontstaan in het stalen dek. “In 2016 is het dek kaal gemaakt en zijn de scheuren geconstateerd en gerepareerd, zodat de veiligheid van de brug minimaal nog tien jaar geborgd is,” zegt Schaap. “Sindsdien monitoren we de brug om de veiligheid te waarborgen. Nu is het moment gekomen om de brug echt aan te pakken.” Het herstellen van het stalen dek is technisch ingewikkeld. Nieuwe stukken staal moeten naadloos aansluiten op het bestaande materiaal. “Het belangrijkste is dat de brug na herstel weer goed functioneert,” aldus John Bakker, projectleider bij BAM Infra Nederland. “We moeten vervormingen beheersen. Dat vraagt om een geconditioneerde aanpak, waarbij we zoveel mogelijk factoren onder controle houden.”

Uitdagingen bij vernieuwen asfalt

Ook het vernieuwen van het asfalt van een oudere brug brengt uitdagingen met zich mee, maar een dergelijke klus is bij de asfaltexperts van BAM in goede handen. De voegen in het brugdek zijn nog in goede staat en  blijven behouden, daar moet rekening mee worden gehouden tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden. “Dat betekent dat de asfaltmachine telkens over drempels van vijf tot acht centimeter moeten rijden, en dat 52 keer,” legt Bakker uit. “Dat vraagt om speciale maatregelen, want de machine moet over de voegconstructies zonder dat afbreuk wordt gedaan aan de kwaliteit van het asfalt . En omdat het asfalt op het betonnen dek ligt, moet het verwijderen van de verharding zorgvuldig gebeuren om beschadiging aan, met name de voorspanwapening, te voorkomen.”

Complexiteit van gelijktijdige werkzaamheden

Maar door de gecombineerde aanpak zijn er meer uitdagingen. Het vaste deel van de brug is bijna vijf kilometer lang. Bakker: “Op dag één gaat SPIE aan de slag met de basculebrug. Vanaf dat moment kunnen we er niet meer overheen. We staan straks met minimaal tien kranen op het dek het asfalt te slopen. De diepladers die de kranen aanvoeren, moeten allemaal via één kant de brug opkomen en er ook weer af. Dat betekent bijna vijf kilometer achteruitrijden, wat uiteraard niet werkbaar of wenselijk is. En bij de afvoer van het sloopasfalt en bij het aanbrengen van nieuw asfalt rijden de eerste wagens een uur lang achteruit over de brug. Vijf kilometer is echt een lange afstand. Het is een complexe puzzel die naast expertise, een logistiek masterplan en chirurgische precisie, vraagt. Veiligheid staat daarbij op nummer één.”

Bouwteam dé sleutel

Juist door de complexiteit is het werken in een bouwteam onmisbaar. De provincie Zeeland, BAM Infra Nederland en SPIE vormen samen het bouwteam. Haskoning ondersteunt de provincie en het bouwteam met specialistische kennis van bruggen en constructies. “Voor ons als provincie, in samenspraak met Haskoning, was het meteen duidelijk dat een bouwteamaanpak de beste zou zijn, zegt Schaap. “Enerzijds omdat we de kennis en ervaring van de markt nodig hebben om dit tot een goed einde te brengen. Anderzijds omdat alles integraal moet kloppen. Elke beslissing of keuze qua aanpak heeft invloed op het totaal. Met BAM en SPIE hebben we daarin een bouwcombinatie gevonden met veel kennis en ervaring van beide opgaven.”
Bakker vult aan: “Het bouwteam werkt open en transparant vanuit een gedeelde opgave. We delen alle informatie met elkaar, ook als het schuurt. Alleen zo kunnen we samen de beste oplossingen bedenken.” 

Samen werken aan de toekomst 

De renovatie van de Zeelandbrug is een technisch en organisatorisch hoogstandje. Door slim samen te werken, verlengen we de levensduur van de basculebrug, waardoor hij weer 30 jaar veilig mee kan. “Het is een intensieve samenwerking,” zegt Schaap. “Maar juist door de krachten te bundelen, kunnen wij dit huzarenstuk veilig, efficiënt en kwalitatief binnen de gestelde contractkaders uitvoeren.”